زغال یک ابزار طراحی محبوب است که می توان با آن طراحی های شگفت انگیزی را در سبک های مختلف خلق نمود. چه در دنیای هنر تازه کار باشید و چه در حال کاوش در کار با سایر ابزارهای هنری، طراحی با زغال می تواند به شما کمک کند در کار با سایر ابزار هنری نیز تسلط پیدا نمایید. انتخاب مواد، یادگیری نحوه نگه داشتن زغال و خلق نقاشی امری بسیار مهم تلقی می شود. هنرمندان به استفاده از زغال تمایل زیادی دارند چرا که نتیجه کار بسیار چشمگیر خواهد بود. همچنین میکل آنژ یکی از بزرگترین نقاشان قرون میانه، مجموعه فاخری از طراحی با زغال دارد که در طی سالیان همیشه مورد توجه عموم مردم قرار گرفته است. زغال به اشکال گوناگون تولید میشود. زغال درخت مو لکه های نرم تری برجای میگذارند که به راحتی از بین می روند و مخلوط می شوند، در حالی که زغال فشرده رنگ های تیره تری ایجاد می کند. بسیاری از نقاشان رنگ روغن و آکریلیک به دلیل نرمی رنگ، ترجیح می دهند قبل از اعمال رنگ، اثر هنری خود را با زغال نرم روی بوم طراحی نمایند. در این مقاله به نکاتی در رابطه با آموزش نقاشی و طراحی با زغال می پردازیم.
بیشتر بخوانید: لیست وسایل مورد نیاز برای طراحی چهره
وسایل لازم برای نقاشی و طراحی با زغال
اگر میخواهید کار طراحی با زغال را شروع کنید بهتر است از همان ابتدا از نام های تجاری معتبر استفاده کنید تا نتایج کاری خارق العاده ای را دریافت کنید.
زغال درخت بید یا انگور Vine or Willow Charcoal
در ابتدای کار بهتر است طراحی را با این مدل زغال شروع کنید زیرا در مقایسه با زغال چوب فشرده به راحتی قابل پاک شدن است. این زغال معمولاً بصورت استوانه ای شکل عرضه می شود که به راحتی توسط کاغذ سمباده نیز تیز می شود. اما اگر طراح و نقاش ماهری هستید به شما پیشنهاد می کنیم تا از زغال نیترام با درجه سختی H، HB و B استفاده نمایید.
زغال فشرده Compressed Charcoal
این زغال به صورت یک استوانه سخت است که فشردگی قابل توجهی دارد. بهتر است برای نقاشی و طراحی از زغال نرم و یا متوسط استفاده نمایید.
مداد زغالی Charcoal Pencils
مداد زغالی را از برندهای معتبر جهانی مانند جنرال (General's) خریداری نمایید. همچنین از خرید مداد با مغزی بسیار نرم اجتناب کنید چرا که با هر بار تراشیدن، امکان شکستگی مغزی مداد بیشتر می شود و این مداد زغالی در طولانی مدت به هیچ عنوان به صرفه نیست.
خرید و قیمت انواع مداد طراحی
زغال سفید White Charcoal
باز هم برای جلوگیری از چسبندگی، مداد زغالی سفید برند جنرال را توصیه می کنیم.
مداد تراش برقی Electric Pencil Sharpener
شاید برای کسانی که به تازگی آموزش نقاشی با زغال را شروع کرده اند، کمی زیاده روی باشد اما برای جلوگیری از اتلاف وقت بهتر است از مداد تراش برقی استفاده نمایید. همچنین تراشیدن مداد زغالی کار آسانی نیست چرا که با کوچکترین فشار ممکن است دچار شکستگی شود و غیر قابل استفاده شود.
بهتر است در مورد تراشیدن زغال مخصوص نقاشی و طراحی به نکات زیر توجه فرمایید.
- مدادهای زغالی با روکش چوبی را میتوان با مدادتراش های سنتی تراشید، اما اگر مدادها بیش از اندازه بزرگ باشند بهتر است از کاتر یا چاقو برای تیز کردن آن ها استفاده کرد و البته برای حفظ ایمنی حتما فاصله کاتر یا چاقو را با بدن خود حفظ نمایید.
- مدادهای زغالی بسته بندی شده کاغذی را نباید با مداد تراش سنتی تیز کرد. این مدادها دارای یک رشته کوچک هستند که با بسته بندی پوشانده شده است. برای استفاده از مغزی مداد لازم است نخ را چند سانتیمتر پایین بکشید و کاغذ را جدا کنید؛ سپس کاغذ باز شده تا محور زغال فشرده داخل آن آشکار شود.
- گاهی اوقات می توانید برای تیز کردن زغال از سمباده استفاده کنید و به حالت چرخشی روی سمباده، مداد را حرکت دهید.
خرید تراش
پاک کن خمیری Kneaded Eraser
این نوع پاک کن از نوعی لاستیک بسیار نرم تولید شده و دارای بافت بسیار نرمی است و می توان آن را ورز داده و به اشکال مختلف فرم داد در نتیجه برای پاک کردن نقاط بسیار کوچک نیز به راحتی کاربرد دارد. این نوع پاک کن به راحتی اثر زغال را از روی کاغذ بر میدارد بدون اینکه خرده ای بر روی کاغذ باقی بماند. پس از هر بار استفاده می توان آن را دوباره ورز داد تا گرافیت یا زغال را جذب نماید اما از آنجا که لاستیک پس از استفاده زیاد می تواند چسبناک شود بهترین گزینه برای پاک کردن سطوح بزرگ نیست!
پاک کن مدادی سفید White Stick Eraser
برای کار با زغال بهتر است از پاک کن مدادی با ضخامت 3.8 تا 4 میلیمتر استفاده کنید.
ابزار ترکیبی Blending Tools
برخی از ابزارهای مفید برای مخلوط کردن و لکه ایجاد کردن عبارتند از: برس های رنگی بزرگ و کرکی یا برس های آرایشی، حوله های کاغذی.
کاغذ Papers
امروزه انواع مختلفی از کاغذ طراحی موجود است که بیش از هر زمان دیگری فرآیند انتخاب بهترین کاغذ برای آموزش طراحی با زغال را دشوارتر می کند. زغال یک وسیله خشک و پر از اثر گرد زغال و خرد شده آن است که برای نگه داشتن اثر آن در جای خود به کاغذی بافت دار نیاز است. شما همچنین به یک کاغذ مقاوم نیاز دارید که در برابر تغییرات و استفاده از پاک کن ها مقاومت کند. به طور کلی تعداد انگشت شماری کاغذ مناسب برای طراحی با زغال در سراسر دنیا وجود دارد.
تخته شاسی Drawing Board
توصیه می کنیم از تخته شاسی طراحی به اندازه 24x18 اینچ استفاده کنید. همچنین سطح مورد نظر خود را توسط یک نوار چسب و یا گیره به تخته رسم متصل نمایید.
خرید و قیمت انواع تخته شاسی
سه پایه Easel
در همان ابتدا شاید استفاده از سه پایه عجیب و دشوار به نظر برسد اما بهتر است از همان ابتدا نکات ضروری برای آموزش نقاشی با زغال را در نظر داشته باشید. همچنین توجه کنید که سه پایه خریداری شده وزن نسبتاً سبکی داشته باشد تا به راحتی امکان جا به جا کردن آن فراهم شود.
از دیگر ابزار کاربردی که بهتر است در هنگام طراحی با زغال در کنار خود داشته باشید می توان به چسب کاغذی و دستمال اشاره نمود.
آماده کردن محیط کار مناسب برای نقاشی و طراحی با زغال
برای داشتن محیط کاری مناسب برای نقاشی و طراحی با زغال لازم است به موارد زیر توجه نمایید.
- اگر تازه کار هستید حتما از سه پایه استفاده کنید. شاید در ابتدای کار برای شما کمی دشوار باشد اما برای تسلط بر روی کار و اجرای طرح بسیار کاربردی است.
- سعی کنید از ابزار کار با با کیفیت دارای نام تجاری معتبر استفاده نمایید.
- از همان ابتدا بهتر است تمامی لوازم مورد نیاز خود از جمله زغال نرم، زغال فشرده، پاک کن خمیری، محو کننده، تراش و .... را تهیه نمایید.
- محیطی مناسب دارای نور ملایم را انتخاب کنید تا بتوانید تمامی زوایای کار و اشکالات را ملاحظه نمایید.
مراحل نقاشی و طراحی با زغال
- انتخاب مواد (Selecting Your Materials)
- انواع زغال های سخت و نرم را انتخاب کنید. درست مانند هر ابزار هنری دیگر، زغال نیز انواع مختلفی دارد. با این حال هر نوع زغال چوب بر اساس سخت یا نرم بودن آن دسته بندی می شود.
- زغال های سخت تر لبه های روشن تری تولید می کنند، در حالی که زغال های نرم تر برای ترکیب و ایجاد خطوط عمیق تر بهتر هستند.
- زغال فشرده در واقع یک زغال سخت است که برای ایجاد خطوط تیره تر عالی است. زغال فشرده رنگ سفید به برجسته سازی هر چه بیشتر اثر کمک می کند.
- زغال های نرم برای ترکیب و ایجاد لکه در سرتاسر کار شما عالی هستند.
- برای داشتن ظاهری سبک تر، اگر می خواهید مناطق بزرگ تری را طراحی کنید از زغال پودری استفاده کنید.
- کاغذ سفید ساده، کاغذ بافت دار یا کاغذ رنگی را انتخاب کنید. وقتی صحبت از کاغذ می شود، تنوع زیادی برای انتخاب وجود دارد. انتخاب کاغذ مناسب برای طراحی شما ممکن است به آزمون و خطا نیاز داشته باشد. ما در این قسمت به شما چند نمونه از کاغذ مناسب را معرفی می کنیم.
- کاغذ سفید ساده، انتخابی مناسب برای طراحی با خطوط صاف هستند. کاغذ سفید ساده کمک می کند به راحتی نقاط برجسته طبیعی در طراحی ایجاد نمایید زیرا رنگ خاکستری یا سفید کاغذ با رنگ زغال چوب ترکیب می شود.
- کاغذ بافت دار که دارای بافت ریز هستند به ایجاد خطوط شکننده تر کمک می کنند.
- کاغذ رنگی شما را ملزم به استفاده از زغال سفید و یا سیاه میکند.
- یک پاک کن خمیری، محو کن و یا گچ سفید خریداری نمایید. این مواد می توانند به ایجاد سایه و محو کردن بخشی از اثر کمک شایانی کنند.
- اگر به تازگی شروع به کار کرده اید بهتر است از یک سه پایه استفاده کنید. تسلط بر طراحی با زغال می تواند دشوار باشد زیرا هر تماس تصادفی با طرح باعث ایجاد لکه در آن می شود. با کار در منطقه ای که می توانید سطح طراحی خود را عمودی نگه دارید و نور مناسبی دارد شروع کنید. شما همیشه باید در یک محیط با نور مناسب کار کنید، اگر طراحی با زغال در فضای تاریک صورت گیرد دیدن برجستگی ها، سایه ها و جزئیات طرح دشوار می شود.
- از یک تثبیت کننده برای کار خود استفاده کنید. با تثبیت کننده یا فیکساتیو می توانید نقاشی خود را حفظ کنید. تثبیت کننده ها به صورت اسپری عرضه می شوند.
- نگهدارنده زغال (Holding the Charcoal)
- این وسیله به شما کمک می کند تا زغال چوب را مانند یک مداد نگه دارید تا اگر می خواهید خطوط مشخصی رسم نمایید!
- مداد زغالی را به درستی در دست بگیرید تا ضربات وسیع تری ایجاد شود. ساده ترین راه برای انجام این کار این است که زغال چوب را با انگشت شست و سبابه در حالی که کف دست رو به پایین است نگه دارید. این به شما امکان میدهد بدون لکهدار کردن کارتان ضربات وسیع تری ایجاد نمایید.
- اجازه دهید شانه و آرنج شما کار را هدایت کنند. یکی از سخت ترین قسمت های آموزش طراحی با زغال این است که مچ دست خود را از صفحه دور نگه دارید. سعی کنید ضربات خود را با استفاده از شانه و آرنج به جای مچ دست انجام دهید تا دامنه حرکتی وسیع تری به خود بدهید و از لکه دار شدن تصادفی کار خود جلوگیری نمایید.
- نقاشی خود را خلق کنید (Creating Your Drawing)
- اشکال هندسی را با مداد زغالی رسم کنید. ساده ترین راه برای شروع طراحی با زغال این است که اشکال اصلی را شناسایی کرده و آنها را به آرامی در نقاشی خود ترسیم کنید.
- اگر سوژه ای را طراحی می کنید، قبل از پرداختن به جزئیات حتماً کل شکل یا صحنه را ترسیم کنید. برای مثال، اگر در حال کشیدن چهره هستید با طرحی دایره یا مربع شروع کنید. یا از یک بیضی برای شروع طراحی گلدان استفاده نمایید.
- از زغال فشرده در نقاشی خود استفاده کنید. بعد از اینکه اشکال اصلی را در نقاشی خود مشخص کردید، به عقب برگردید و ویژگی های واقعی تر را اضافه کنید. مطمئن شوید که کار خود را مجدداً بررسی کرده و لبه های تصویر کشیده شده را تیز کنید تا هر ناحیه از طراحی کامل مشخص باشد.
- از محو کننده برای ایجاد سایه استفاده کنید. زغال چوب برای ایجاد اشکال سه بعدی عالی است که به شما امکان می دهد آثار هنری خود را واقعی تر کنید. برای افزودن این سایه ها، از یک تکه کاغذ یا انگشت خود استفاده کنید تا مداد زغالی را لکه دار کنید. نواحی اطراف خطوط صورت را لکه دار کنید تا ابعادی مانند چین های بینی به آن اضافه شود.
- با استفاده از پاک کن خمیری طیفی از تاریکی و روشنایی ایجاد نمایید. اگر در سوژه خود ناحیه روشن تری دارید، باید آن را با پس زمینه تاریک احاطه کنید و بالعکس. می توانید از پاک کن خود برای بیرون کشیدن رنگ سفید برای ایجاد کنتراست و برجسته کردن مناطق تیره استفاده کنید.
- در نقاشی برای سایه زنی از یک مداد نرم استفاده کنید. در سایه زنی این وسیله بسیار کاربردی است.
- از تثبیت کننده یا فیکساتیو برای نقاشی خود استفاده کنید. برای اینکار کمی از طرح فاصله بگیرید و فیکساتیو را اسپری کنید و بگذارید تا به آرامی خشک شود. اگر همچنان متوجه گرد و غباری هستید که از نقاشی مداد زغالی خود بیرون می آید، فیکساتیو را دوباره اعمال نمایید.
مهمترین نکات نقاشی و طراحی با زغال
تکنیک های خاصی برای طراحی با زغال وجود دارد که باید قبل از شروع این تکنیک بدانید. این مقاله شما را با چند ترفند کلیدی طراحی با زغال آشنا می کند تا به شما در شروع کار موفقیت آمیز کمک نماید.
- ماهیت کار را پیدا کنید (Find the essence): نکته اصلی در نقاشی و طراحی با زغال این است که ابتدا از ماهیت و عنصر وجودی کار آگاه باشید و بتوانید آن چیزی که میخواهید بیان کنید را به تصویر بکشید.
- مقدار را بیاموزید (Learn the value of value): کلمه مقدار در هنر بسیار ارزشمند است. در واقع منظور از این کلمه میزان سفیدی و یا سیاهی کار در محدوده یک تا ده است که در این بین و در محدوده پنج شما میتوانید یک رنگ خاکستری داشته باشید.
برای کمک به شما در این زمینه میتوانید در محدوده شش یا هفت به تاریکترین سایه ها و در محدوده سه یا چهار به روشن ترین نقطه برسید.
- سلسله مراتب کاری را بیاموزید (Use the hierarchy of value): به جرأت می توان گفت که یک تصویر موفق تصویری است که به سرعت خوانده شود و قدرت آن را داشته باشد که شما را از نظر احساسی لمس کند. استفاده از ارزش یا لحن و تخصیص نواحی مختلف طراحی با زغال به رنگ های روشن یا تیره می تواند ابزار بسیار مفیدی باشد.
در تصویر زیر، بر اساس عکسی از Josiah Bice تاریک ترین مقادیر روی سوژه استفاده شده است. به روشن ترین مقدار روی گونه او و تیره ترین مقدار مربوط به جرم بدن او توجه کنید.
استفاده از سلسله مراتب به شما این امکان را می دهد که بیننده را به سمت آنچه می خواهید ابتدا ببیند هدایت کنید. در این مورد این استیو است که پیپ خود را می کشد. تمامی چیزهای دیگر از اهمیت کمتری برخوردار می شود.
- چشمک زدن (Squint): گاهی اوقات بینایی 20/20 مفید نیست. وقتی هر چیزی را که می کشیم مشاهده می کنیم، اطلاعات زیادی از دروازه چشمی وارد می شود و یک تصویر پر از جزئیات بی مورد جلوه یک قطعه را نابود می کند! هدف، ویرایش و ساده سازی است. کمی به هم زدن چشمانمان (یا شاید برداشتن عینک) مقادیری از تصویر را محو می کند و به ما کمک می کند نسخه ساده تری از آنچه را که به آن نگاه می کنیم ببینیم. چشمک زدن همچنین به ما کمک می کند تا اشکال ساده را خیلی واضح ببینیم.
- به دنبال خطوط نازک و ضخیم باشید (Explore thick and thin lines): استفاده از خطوط ضخیم و نازک ایده جالبی است و خنده دار است که بسیاری از هنرمندان این تکنیک بسیار مفید را در کار خود از دست می دهند. در طراحی با زغال، اگر هر خط دارای عرض یکسان باشد یا با فشار دقیقاً یکسان کشیده شود، در نهایت شبیه به نقاشی کتاب رنگ آمیزی می شود و می تواند بسیار یکنواخت و خسته کننده باشد. استفاده از خطوط ضخیم و نازک در طراحی شما می تواند آن را بسیار زنده تر کند.
بنابراین چگونه از این تکنیک استفاده می کنید و چه چیزی را باید بدانید؟ قاعده کلی این است که خطوط بالای اشیاء نازک تر هستند زیرا نور به آنها برخورد می کند و خطوط زیر اجسام می توانند ضخیم تر باشند زیرا معمولاً سایه هایی در آنجا نشسته اند.
- از پاک کن استفاده کنید (Use an eraser): نکته جالب در مورد زغال چوب این است که کنترل آن آسان است. به راحتی می توانید آن را جابجا کنید. هنگامی که کار با زغال را شروع کردید، می توانید به راحتی تمامی ایرادات و اشکالات را پاک کنید. در تصویر زیر قسمت پاک شده محل برخورد نور به سر مدل را مشخص می کند.
- از ابزارهای متعددی استفاده کنید (Kit yourself out with a few tools): هنرمندان کلاسیک ابزارهای زیادی برای انتخاب دارند. تصویر زیر نمونه فوق العاده ای را نشان می دهد: یک پاک کن بسیار کوچک با خط ظریف، یک پاک کن خمیری که می توانید آن را به اشکال مختلف در آورید و یک پاک کن مدادی که برای کارهای سنگین مورد استفاده قرار می گیرد.
- از دستکش استفاده کنید (Wear a glove): آیا می دانستید که روی سطح دست شما روغن هایی وجود دارد که می تواند به خلوص کاغذ شما آسیب برساند؟ چربی روی دست شما حتی می تواند به کاغذ شما بچسبد. برای حل این مشکل، دستکش بپوشید یا کاغذ دیگری را زیر دست خود قرار دهید تا از آثار هنری خود محافظت کنید.
- مداد زغالی را امتحان کنید (Try charcoal pencils): زغال چوب انواع مختلفی دارد، از مداد گرفته تا چوب های ضخیم تا تکه های زغال و شما کسی هستید که تصمیم می گیرید از کدام یک استفاده نمایید. در عکس زیر سه نمونه خوب از مداد زغالی وجود دارد. پس از استفاده از آنها لازم است که نقاشی زغالی خود را با یک تثبیت کننده کارآمد اسپری کنید.
- پافشاری کنید (Press on): به یاد داشته باشید که طراحی دشوار و گاهی اوقات خسته کننده است. خلق یک اثر هنری بسیار دشوار است و ممکن است زمان ببرد تا از پیشرفت خود احساس خوشحالی کنید. یادگیری و رشد، یک پروژه اجتماعی است. با چند هنرمندی که تحسینشان می کنید، تماس بگیرید. متواضع و آموزش پذیر باشید و از آنها بخواهید در مورد کار شما نظر بدهند. بپرسید نقاط ضعف من چیست؟ و از کجا باید شروع کنم یا روی چه چیزی تمرکز کنم؟ از آنها بخواهید که صادق باشند. این سؤالات خوب حرکت عالی برای شروع هستند. پس برای یادگیری هر چه تمام تر پافشاری کنید.